Werknemers verantwoordelijkheid geven. Doorgroeimogelijkheden bieden. En je flexibel opstellen tegenover een extra lang weekend vrij of een uurtje eerder weg. Dit zijn allemaal aspecten van modern werkgeverschap. Factoren ook, die het voor een medewerker aantrekkelijk maken bij een bedrijf te (blijven) werken. Profile Nan is een fietsenwinkel die modern personeelsbeleid hoog in het vaandel heeft staan. Deze in Grootebroek (Noord-Holland) gevestigde zaak trok in 2022 een eigen HR-deskundige aan en maakt gebruik van de dienstverlening van het Opleidingsen Ontwikkelingsfonds motorvoertuigenbedrijf en Tweewielerbedrijf (OOMT); stappen waar ze duidelijk de vruchten van plukken.
Tekst: Sander de Goede
Zeker in tijden van personeelskrapte is het aan te raden voortvarend personeelsbeleid te voeren. Dit verkleint de kans op verloop en vergroot de mogelijkheden om nieuwe medewerkers te vinden. Maar hoe kunt u concreet invulling geven aan modern werkgeverschap? BikesBusiness sprak erover met Jeannette Commandeur (de genoemde HR-expert, tevens bedrijfsleidster van Profile Nan) en mede-eigenaar Menno-Braakman. Daarnaast gingen we in gesprek met Paul Wagenaar, adviseur werkgeverschap
van het OOMT.
Van Shimano-cursus tot OOMT-workshop
Half maart ging Jeannette met een monteur van Profile Nan mee naar een cursus van Shimano. Paul Wagenaar van het OOMT gaf daar toen training. “Op die dag ontving ik veel nieuwe informatie, dus ik had behoorlijk wat vragen. Na de training raakte ik in gesprek met Paul”, aldus Jeannette. “Dit leidde ertoe dat wij als Profile Nan OOMT-workshops volgden, onder andere van Paul. Van die workshops hebben we nu al duidelijk profijt. We volgden de workshop Door De Ogen Van De Klant. Daarin kregen we talrijke tips over hoe je het gesprek kunt aangaan met klanten, zowel intern als extern. Alle facetten van communicatie werden behandeld. Bovendien leerde je hoe je de bedrijfsstructuur in het algemeen en werknemerstaken in het bijzonder zo kunt indelen, dat je de klant optimaal kunt bedienen.”
Een flink gegroeide fietsenzaak
Sinds 1997 zit Profile Nan op de huidige locatie aan de Zesstedenweg in Grootebroek. In de loop der jaren is dit pand meerdere keren verbouwd. Momenteel biedt het een oppervlakte van liefst 1.500 vierkante meter. De showroom neemt de helft daarvan in beslag. Het assortiment is samengesteld voor een breed publiek. Men verkoopt er onder meer diverse soorten (elektrische) fietsen, vouwfietsen en kinderfietsen, maar is ook gespecialiseerd in racefietsen en mountainbikes.
“We zijn de afgelopen jaren enorm gegroeid, ook qua personeel. Dat moest ook wel, want het is duidelijk
drukker geworden”, vertelt Menno. “Dit zit ‘m uiteindelijk vooral in de reparaties. Aan kopers van een nieuwe fiets verstrekken we immers een servicepas. Daarmee krijgen ze na drie maanden gratis een eerste onderhoudsbeurt. En vervolgens mogen ze elk jaar terugkomen voor een volgende onderhoudsbeurt tegen een gereduceerd tarief. We zien dat 80 à 90 procent hiervan gebruikmaakt. Vooral bezitters van dure e-bikes zijn namelijk echt wel zuinig op hun fietsen. Voor ons levert dat, zeker gezien de gestegen verkoopresultaten, veel extra werk op, en daarmee extra druk op de werkplaats. Daar komt nog bij dat reparaties steeds complexer worden, en dus steeds meer tijd kosten.”
Consumenten brengen hun fiets evenwel niet alleen voor een ingewikkelde reparatie naar een fietsenwinkel. Ze komen ook voor relatief simpele klusjes. Menno beaamt dat: “Dat merken wij de laatste jaren ook. Veel mensen die een lekke band hebben, brengen hun fiets nu gewoon naar onze winkel.”
Koploper in parttime werken en flexibiliteit
In Europa mag Nederland dan wel als koploper gelden in parttime werken; als we naar Nederlandse fietsenzaken kijken, zien we vaak een ander beeld. Bij Profile Nan is parttime echter bijna de norm. Daar heeft van de zestien werknemers er maar één een 40-urig contract. “Dat je openstaat voor parttimers is cruciaal”, geeft Jeannette aan. “Vooral jongeren werken graag parttime. Als je dan voet bij stuk blijft houden en alleen fulltimers wilt, dan loop je een hoop potentiële werknemers mis.”
Volgens Jeannette is het ook slim je flexibel op te stellen tegenover specifieke wensen van personeelsleden. “Wij hebben bijvoorbeeld een jongen in de werkplaats die bij een ander bedrijf verplicht ‘s zaterdags moest werken. Dat wilde hij echter niet, want hij sport op hoog niveau en wil daar de zaterdagen voor benutten. Daarom is hij bij ons komen werken. Bij ons is hij op zaterdag vrij, maar op doordeweekse dagen hebben wij aan hem wél een heel goede werkkracht. En zo gaat het met veel dingen: het is geven en nemen. Stel je jezelf flexibel, loyaal, open en meegaand op naar je werknemers, dan krijg je dat ook van hen terug. We zien dat onze insteek ook tot weinig ziekteverzuim en verloop leidt. Onze teamleden willen vaak zelfs komen werken terwijl ze snotverkouden zijn. Dan moeten we ze soms zelfs afremmen.”
Profile Nan is zondag en maandag gesloten. De overige dagen is de winkel geopend. Op donderdag zelfs extra lang, want dan is er koopavond. Bij sommige andere fietsenzaken wordt buiten de openingstijden nog volop doorgewerkt, maar bij Profile Nan gebeurt dat niet of nauwelijks. “Heel af en toe komt het voor, maar in principe niet. Als het niet enorm hard nodig is, dan vragen wij daar ook niet om”, maakt Menno duidelijk. “We merken ook dat ons personeel het prettig vindt dat we maar zelden vragen om over te werken. Overdag is het namelijk al hectisch genoeg in onze winkel. Iedereen is weliswaar heel loyaal, maar dan nog is het zaak dat goed te bewaken. Anders komt je dat op de langere termijn duur te staan.” En als er toch eens overuren worden gemaakt? “Dan worden deze uitbetaald of verrekend met spullen die ze bij ons (tegen de inkoopprijs) kopen. Of de werknemer compenseert het met extra vrije tijd op een later moment”, aldus Menno. “Maar doorgaans gaat het dan om hooguit een uurtje. En wie niet langer kan of wil blijven, mag dat ook gewoon zeggen. Dat respecteren we. Zo nodig bellen we dan een klant op met de mededeling dat zijn of haar fiets een dag later wordt gerepareerd.”
Ondanks dat fietsenwinkels het tegenwoordig het hele jaar druk hebben, ligt de piekperiode bij de meeste zaken nog steeds in de zomer. Zo ook bij Profile Nan. “Toch kunnen medewerkers bij ons ook ‘s zomers vakantie opnemen, zij het dan wel maximaal twee weken. Zo kan ons personeel min of meer zelf beslissen wanneer het vakantie opneemt. Al gaat dat wel in overleg, want uiteraard kan niet iedereen tegelijk weg zijn”, verklaart Menno, die daaraan toevoegt: “Maar bij ons is het nooit een probleem als iemand eens een extra vrije dag wil, of een uurtje eerder weg moet.”
Wie is Paul Wagenaar?
Paul Wagenaar is adviseur werkgeverschap bij OOMT en daarnaast commercieel- en management trainer in de mobiliteitsbranche. Als zoon van een fietsenmaker weet hij uitstekend wat er speelt in het werkveld. De fietsenbranche is volgens hem constant groeiend. De populariteit van fietsen ten opzichte van andere vervoersmiddelen groeit, en ‘s winters vlakt de bedrijvigheid minder af. Deze verschuivingen vragen veel van een fietsenwinkel. “Namens het OOMT zeg ik tegen rijwielhandelaren: verduurzaam eerst je personeelsbeleid, en verminder daarmee het verloop. Laat medewerkers hun eigen regie nemen en bied ze daarbij ruggensteun”, zo luiden Pauls belangrijkste adviezen. “Voer ook goede gesprekken met uw teamleden. Stel vragen als: wat beweegt je, wat verwacht je, wat zijn je toekomstplannen?” Dit alles moet leiden tot meer duurzame inzetbaarheid van personeel, iets dat gezien de ontwikkelingen in de branche dus ook hard nodig is. “Een accu van een veelgebruikte e-bike moet dagelijks worden opgeladen. Maar wanneer kan een werknemer eens echt de batterij opladen?’, zo sluit Paul af met een treffende metafoor.
Verantwoordelijkheid, doorgroeikansen en evaluaties
Volgens Menno was Profile Nan altijd al goed in advies geven, fietsen verkopen en reparaties uitvoeren. Alleen het personeelsbeleid was voorheen niet het sterkste punt. Daarom werd in 2022 Jeannette aangetrokken. Met haar managementkwaliteiten en HR-expertise heeft zij het personeelsbeleid al behoorlijk weten te moderniseren. “We houden nu bijvoorbeeld functioneringsgesprekken. Daarvan hebben we nu een eerste ronde erop zitten. Eigenlijk ging het tot dusver meer om evaluaties van de
voorbije periode. Er zijn verbeterpunten voorgesteld voor de organisatie en de werknemers. Vanaf nu gaan we vaker dit soort gesprekken houden, zodat de voortgang kunnen meten”, vertelt Jeannette hierover.
Daarnaast zijn er nu regelmatig korte vergaderingen met de hele groep en probeert men ontwikkel- en doorgroeimogelijkheden te creëren. Zo biedt Profile Nan trainingen en cursussen aan werknemers. “Mede daardoor kon een van onze monteurs onlangs de overstap maken naar de rol van werkplaatschef ”, aldus Jeannette. “Maar je medewerkers verantwoordelijkheid geven en het gevoel geven belangrijk te zijn, is misschien wel het meest essentieel. Blijf ook altijd goed in gesprek met elke werknemer. Luister steeds goed naar persoonlijke wensen, probeer daarnaar te handelen en communiceer altijd duidelijk wat wel of niet haalbaar is, en waarom.”
Prettige werksfeer
Een goed salaris, flexibiliteit, doorgroeimogelijkheden, trainingen en veel verantwoordelijkheid. Allemaal erg belangrijk, maar dan nog: de sfeer op de werkvloer kan soms de doorslag geven, en reden zijn om een bedrijf trouw te blijven, of om juist op zoek te gaan naar een andere werkgever. Menno somt op wat Profile Nan zoal doet om de werksfeer prettig te houden. “Bij ons is het normaal dat werknemers elke dag twee koffiepauzes en een uur lunchpauze houden. Verder houden we regelmatig teamuitjes en besteden we aandacht aan Kerstmis, Sinterklaas, jubileumverjaardagen en andere bijzondere gelegenheden. We laten de teamleden ook zelf activiteiten organiseren en ze mogen met alles meedenken”, vertelt Menno. “Neem bijvoorbeeld vorig jaar, toen een van onze medewerkers aangaf meer fietsbeleving in de winkel
te willen creëren. Daar hebben we toen naar gekeken, en na een project van een paar weken hebben we het gerealiseerd. Er is nu meer ruimte in de winkel, en dat gaf gelijk weer nieuwe, positieve energie. Dat straal je dan ook weer uit naar je klanten. Die hoor je dan vaak zeggen dat hier zo’n fijne, rustige sfeer hangt, zelfs als we het qua werk erg druk hebben.” Meegaandheid toont Profile Nan ook bij bijzondere omstandigheden bij personeelsleden. “We hebben nu een zwangere collega. Dan gaan we ook met haar meedenken. Zo geven we haar nu meer taken waarbij ze kan zitten, zodat ze niet de hele dag hoeft te staan. En we laten haar ook minder fysiek werk uitvoeren. Dit alles met de gedachte: als iets niet kan, wat
kan dan nog wel?”, aldus Menno.
En hoe zit het met de verstandhouding tussen de werknemers? Zijn daar nooit problemen? Volgens Menno niet. “Iedereen wordt hier geaccepteerd zoals-ie is. Er is veel onderling respect. De prettige werksfeer die sowieso al heerst, voorkomt in principe al dat er sprake kan zijn van bijvoorbeeld pesterijen of zelfs discriminatie. Maar als daar toch sprake van zou zijn, dan spreken we de persoon in kwestie daar meteen op aan.”
Personeel werven: focus op talenten en kwaliteiten
Behouden is het nieuwe werven, wordt in deze tijden van personeelskrapte vaak gezegd. Toch moet elk bedrijf soms op zoek naar nieuw personeel. Hoe gaat Profile Nan daarmee om? Menno: “Als wij een sollicitant ontvangen, proberen we in te schatten of deze persoon in het team past. Er werken bij ons geen haantjes, zeg maar. Daarnaast kijken we naar motivatie, talenten en kwaliteiten die iemand kan meebrengen. De leeftijd van een sollicitant is dan minder belangrijk. Kort geleden namen we nog een man van 57 aan. Die hebben we een omscholingstraject gegeven. Nu is hij een waardevolle kracht in
onze werkplaats. Verder komen soms fanatieke (amateur) wielrenners bij ons solliciteren. Ook daarvoor staan we open. Als we iemand met een dergelijke achtergrond aannemen, dan geven we diegene trainingen en nemen we echt de tijd en ruimte om die persoon goed te begeleiden.”
www.oomt.nl
www.profilenan.nl
