Uitdagingen in de tweewielerbranche, klimaatverandering en onzekere economische vooruitzichten – veel mensen hebben het gevoel dat crises het nieuwe normaal vormen. Dit gevoel maakt het moeilijk, de toekomst optimistisch tegemoet te treden. Het gevoel van hulpeloosheid en machteloosheid is voor de mens eigenlijk ondraaglijk. Optimisme brengt echter grote voordelen. En… optimisme kunt u leren. Dat is voor iedereen goed nieuws.
“Mensen zijn sociale wezens,” zegt de Duitse psychologe Christina Totzeck, werkzaam aan de Ruhr-Universität Bochym. “Het is heel normaal dat mensen emotioneel op schokkende gebeurtenissen reageren. Verdriet, angst of woede zijn basale reacties hierop.”
Zes optimistische pluspunten
Optimisme is misschien wel het beste wapen in de strijd tegen… pessimisme. Wie optimistisch blijft, creëert als het ware een soort kettingreactie van positieve gevolgen. Daarmee zal de oorzaak van een probleem niet direct worden weggenomen, maar u komt tegenslagen wel sneller te boven.
1. Stressbestendigheid
Een optimist is beter in staat met problemen en uitdagingen om te gaan dan een pessimist. Voor een optimist is een probleem weliswaar lastig, maar niet onoplosbaar. Deze houding heeft een positief effect op de gezondheid – stress is een negatieve factor en wie optimistisch is, heeft minder last van stress.
2. Weerbaarheid
Wie optimistisch is ingesteld, is eerder bereid van moeilijke situaties te leren en er sterker uit te komen. Hierdoor zijn zij beter in staat, tegenslagen te overwinnen. Optimisten zijn weerbaarder dan pessimisten
3. Fysieke gezondheid
Een optimistische levenshouding heeft een positieve uitwerking op de gezondheid. Optimisten letten meer op hun gezondheid en hebben een beter immuunsysteem.
4. Minder neerslachtig
Optimisten zijn zij minder vatbaar voor depressies en angsten. Een positieve houding houdt negatieve gevoelens in toom en dat is goed voor de psychische gezondheid.
5. Sociaal netwerk
Met een optimistische houding is het eenvoudiger, een groot sociaal netwerk op te bouwen. Op het moment dat andere mensen nodig zijn voor het oplossen van een probleem, zijn die er ook daadwerkelijk.
6. Oplossingsgerichtheid
Wie optimistisch is, is beter in staat problemen op te lossen en verzandt minder snel in problemen. Optimisten zijn sneller in staat, effectief te reageren in geval van crisissituaties.
Kun je optimisme leren?
In het verleden werd gesteld: ofwel je bent een optimist ofwel je bent het niet. Psychologe Christina Totzeck: “Tegenwoordig gaat men er in de psychologie ervan uit dat dit niet het geval is. Aan optimisme liggen veranderbare eigenschappen ten grondslag. Optimisme valt te leren en te trainen, net als, bijvoorbeeld, een sport.” En zij is optimistisch als het gaat om het leerproces: “Er is enige oefening nodig, maar mettertijd wordt dat eenvoudiger en gaat het meer automatisch.”
Toch waarschuwt Totzeck wel voor te veel optimisme: “Er is geen truc waarmee je snel optimistisch wordt – maar met oefeningen kan positief denken wel gestimuleerd worden.” Zij refereert aan de methode die zij ‘de beste versie van jezelf’ noemt. Hierbij leert de ‘cursist’ heel concreet persoonlijke doelen voor de toekomt te bereiken: “Beantwoord voor jezelf de volgende vragen:
1. Welke doelen in de relationele sfeer wil ik bereiken?
2. Welke zakelijke doelen wil ik bereiken?
Zulke vragen komen in het dagelijks leven eigenlijk vrij weinig voor, maar alleen al het nadenken over deze zeer persoonlijke vragen kunnen al een positieve uitwerking op onze gemoedstoestand en op ons denken hebben.
Bijgeloof
Christina Totzeck waarschuwt tegen bijgeloof, dat een mens uitsluitend optimistisch en positief zou moeten kunnen zijn. “Het laatste wat we willen bereiken, is dat tegenslagen niet meer zouden mogen bestaan. Optimisme is iets anders dan het ontkennen van de realiteit en het creëren van een positieve schijnwerkelijkheid. Ook negatieve en slechte gevoelens hebben een functie. Wie helemaal gene angst meer heeft, neemt in extremis veel te veel risico.” Zij geeft twee voorbeelden: “Als we niet meer zouden walgen, zouden we bedorven voedsel kunnen eten en als we niet meer woedend zouden worden, zouden we ons niet meer realiseren dat er onrecht is geschied.”
De psychologe acht het belangrijk, dat er een positieve, constructieve houding wordt ontwikkeld waarmee uitdagingen kunnen worden aangegaan. Daar hoort onder andere bij dat mensen in staat zijn ook in moeilijke tijden kansen te zien – en te benutten. “Daar is niet alleen optimisme voor nodig, maar er spelen veel meer positieve factoren een rol. Een bijzondere factor is de lach: het is gezond om af en toe gewoon eens echt hartelijk te lachen. Dat doet elk mens goed.”
(Tekst: Erik van der Does de Bye)
… verder lezen? Dit artikel is alleen beschikbaar voor Clubleden en partners.
