Check-up: hoe liquide ben je?

Liquiditeit is van cruciaal belang voor je bikestore. Alleen ondernemers die liquide zijn, kunnen aan hun financiële verplichtingen voldoen en de bedrijfsvoering normaal voortzetten. In economisch moeilijkere tijden komt de liquiditeit vaak in de knel. Klanten houden de hand op de knip, betalen langzamer of soms niet, geplande financiering mislukt, leveranciers leveren langzamer/niet en de verkoop stagneert.

Wat kun je doen om jouw liquiditeit te verbeteren en een liquiditeitsknelpunt te voorkomen?

Maatregelen om jouw liquiditeit te verbeteren

Het beheren van liquiditeit, ofwel liquiditeitsmanagement, heeft betrekking op alle inkomende en uitgaande betalingen in je onderneming. Het doel is een constante solvabiliteit, d.w.z. dat er te allen tijde voldoende liquide middelen beschikbaar moeten zijn. Dat klinkt eenvoudig maar in de praktijk blijkt het toch behoorlijk complex. Vaak weet je wel wat er betaald moet worden, maar is er onzekerheid over de daadwerkelijke inkomsten.

Hoe bereken je de liquiditeit:

Je kunt de liquiditeit op meerdere manieren berekenen. Een veelgebruikte manier is de ‘current ratio (CR)’-formule.

Current ratio = vlottende activa + liquide middelen / kort vreemd vermogen

(VA) Vlottende activa zijn: voorraad (b.v. 40.000,-) en debiteuren/geld dat je tegoed hebt (b.v. 5.000,-)

(L) Liquide middelen zijn: kasgeld ( b.v. 5000,-) en banksaldo (b.v. 5.000,-)

(KV) Kort vreemd vermogen zijn: Bankschulden (b.v. 8.000,-), Crediteuren/nog te betalen facturen (b.v. 4.000,-), Huur en energiekosten (b.v. 5.000,-), Te betalen belasting (b.v. 20.000,-).

Voorbeeld: VA 65.000 + L 10.000 / KV 37.000 = 2

Hoe hoger de current ratio, des te beter. Een current ratio van 1,5 is het advies, veiliger is een current ratio hoger dan 2. Onder de 1 is het kritisch.

Een kritische kanttekening is wel dat de voorraad op korte termijn verkoopbaar moet zijn. Een onverkoopbare voorraad heeft direct gevolgen voor de liquiditeit.

Checklist liquiditeitsmanagement

Bij dreigende liquiditeitsknelpunten is een goed liquiditeitsplan van de huidige situatie belangrijk. Dit liquiditeitsplan moet je voortdurend bijwerken, zodat alle informatie over betalingen en timing inzichtelijk zijn. De liquiditeit is altijd een momentopname, die kan ineens heel anders zijn als je een paar betalingen hebt gedaan. Houd dus dagelijks goed je inkomsten en betalingen bij. Maak een overzicht van openstaande/komende facturen van je crediteuren en een overzicht van je inkomsten (geen te rooskleurige inschatting, beter voorzichtige aannames).

Als de liquiditeit in jouw fietsenzaak krap is en blijft, dan is het raadzaam om bij je uitgaven prioriteiten te stellen en die te betalen in de vastgestelde volgorde. Een mooie methode om kosten te besparen is de kaasschaafmethode. Hierbij geef je opdracht op alle bedrijfsonderdelen de kosten met een gelijk percentage terug te dringen. In geval van nood kun je een gehele bestedingsstop doen. Zet alleen uitgaven stop met een lage prioriteit en zonder impact op de lange termijn. Je vaste belangrijke relaties zoals leveranciers, klanten, werknemers en investeerders mogen niet in gevaar komen. Ga je bepaalde inkopen stoppen, dan moet je in een vroeg stadium met deze leveranciers contact opnemen.

Beheer je liquiditeit op het gebied van kapitaalgoederen. Om de liquiditeit te verbeteren, moet je jouw vaste activa regelmatig controleren of ze nog up-to-date zijn. Het belang van onroerend goed, machines en voor de reguliere bedrijfsvoering verandert in de loop van de tijd. Onderzoek de voordelen van de verkoop van onbenutte bedrijfsmiddelen. Bijvoorbeeld een heftruck die je nooit gebruikt kun je verkopen, of een leegstaande opslagruimte kun je verhuren. Hierdoor komen liquide middelen vrij. Jouw core business mag hier in geen geval onder lijden.

Ben je eigenaar van jouw bedrijfspand, dan kan een sale-and-lease-back constructie interessant zijn om op korte termijn kapitaal vrij te maken. Je verkoopt het bedrijfspand en leaset/huurt het van de koper terug. Je kunt dan gehuurd toch verder jouw bedrijf runnen.

Om kapitaal vrij te maken, kun je onderzoeken om bepaalde activiteiten uit te besteden. Bepaalde processen kunnen goedkoper worden uitgevoerd door gespecialiseerde externe bedrijven, dus uitbesteding kan de moeite waard zijn.

Controleer je voorraad. Voorraden betekenen vaak ‘dood’ kapitaal. Kapitaal in de vorm van (te veel) voorraden kan niet werken en kan op korte termijn geen inkomsten genereren. Controleer daarom je voorraadniveau en verlaag die als het kan, vooral in moeilijke tijden. Als alternatief voor het verkleinen van jouw eigen magazijn kun je warehousing overwegen bij je leveranciers. Met externe warehousing maak je gebruik van de ruimte, het personeel en de expertise van de leverancier. Zo kun je eenvoudig opschalen in piekperioden en afschalen in dalperioden. Investeringen in een eigen opslagruimte en personeel is hierdoor niet nodig.

Een veelvoorkomend oorzaak voor liquiditeitsproblemen is de lage omloopsnelheid van de voorraad. Als je bepaalde producten niet snel genoeg kunt verkopen, veroudert je voorraad en is die steeds moeilijker te verkopen. Je moet afprijzen of het product uit de handel halen, dat heeft gevolgen voor jouw liquiditeit en winstgevendheid. Pas dus op dat je niet te optimistisch inkoopt en jezelf opzadelt met ‘winkeldochters’. Oplossingen zijn: een salesactie opzetten (magazijnverkoop), combinatieverkoop oude en nieuwe producten (fiets met gratis fietstassen/helm o.i.d.)

Een andere liquiditeitsmaatregel is het verkopen van bepaalde producten op commissiebasis. Je betaalt pas jouw leverancier als je zelf de betaling van de klant hebt ontvangen. Om liquide middelen vrij te maken kun je meteen je eigen voorraad van deze producten verkopen.

Verbeter je liquiditeit op het gebied van de kosten. Verminder niet alleen je voorraad maar ook je andere bedrijfskosten. Hou alle kosten tegen het licht. Een methode hierbij is de eerder genoemde kaasschaafmethode. Maar je kunt ook rigoureus uitgaven schappen (zoals schrijfwaren, kantinespullen, abonnementen, glazenwasser) en opnieuw per post bekijken al die niet of later wee wel relevant is. Vaak lopen kosten gewoon ongemerkt door. Bekijk ook je personeelskosten en de personeelssituatie in het algemeen. Mogelijke maatregelen om de liquiditeit op dit gebied te verbeteren zijn onder meer het terugdringen van overuren in plaats van het uitbetalen ervan.

Verbeter je liquiditeit op het gebied van debiteuren. Ook het debiteurengebied kunt je maatregelen nemen met het oog op je liquiditeit. Je kunt met jouw klanten aanbetalingen en vooruitbetalingen afspreken voor gedeeltelijk voltooide diensten of geleverde producten. Zo kun je een geldstroom genereren zodra de bestelling is geplaatst. Voltooide bestellingen dienen onmiddellijk te worden gefactureerd en afgerekend. Hierbij geldt: factuur met levering. Boter bij de vis!

Lever je op factuur (b.v. aan zakelijke klanten), hanteer dan korte betalingstermijnen. Zet eventueel een klantenkorting als snelle betalingsprikkel om de liquiditeit te verbeteren.

Helaas betalen niet alle klanten keurig binnen de gestelde termijn. Een streng aanmaningssysteem voorkomt wanbetalingen. Blijken je herhaaldelijke aanmaningen niet succesvol, schakel dan een incassobureau in (of dreig ermee). Incassobureaus werken soms op no-cure-no-pay basis. Ook factoring is een mogelijkheid om het aantal wanbetalingen helpen terugdringen en sneller je betaling te krijgen. Factoring kost wel geld, dus het middel moet wel in verhouding staan tot de behoefte.

Optimaliseer kortlopende schulden om je liquiditeit veilig te stellen. Bij liquiditeitsknelpunten kun je overwegen de limiet voor werkkapitaalleningen of rekening-courant te verhogen om toch je rekeningen te kunnen betalen. Mocht dit niet voldoende zijn, dan moet in een vroeg stadium met crediteuren te praten om een faillissementsaanvraag te voorkomen. Je kunt dan afspreken om in termijnen te betalen of jouw verplichting af te kopen. Ook kun je wellicht de betaling van een belastingaanslag uitstellen, maar overleg wel tijdig met jouw/een belastingadviseur

Maatregelen om je liquiditeit veilig te stellen bij langlopende leningen. Jouw liquiditeit kun je verbeteren door kapitaal te lenen: zowel leningen van vrienden als traditionele bankleningen. Bestaande kortlopende schulden kun je mogelijk vervangen door langlopende leningen. Bij bestaande leningsovereenkomsten is het raadzaam om met de geldverstrekker een opschorting of verlenging van de aflossing overeen te komen. Kijk of er een mogelijkheid is voor een of meer aflossingsvrije jaren, maar check wel goed de nieuwe rentetarieven.

De basis voor al je maatregelen is een liquiditeitsplan. Zonder liquiditeitsplan kun je geen goede strategie volgen. Het opzetten en onderhouden hiervan kost tijd, aandacht en energie. Zoek voor een goed liquiditeitsbeheer eventueel ondersteuning bij een professionele adviseur.